Wat is psychotherapie?
Psychotherapie is een behandelmethode die wordt toegepast bij psychische klachten en problemen. De therapie bestaat uit gesprekken met een deskundige hulpverlener: de psychotherapeut. In de gesprekken bespreekt u met de psychotherapeut uw klachten en problemen. De psychotherapeut lost geen problemen voor u op, maar helpt u nare dingen anders te zien, pijnlijke gevoelens te verwerken of moeilijke situaties anders aan te pakken. Het doel van de therapie is uw psychische klachten en problemen op te heffen, of zoveel te verminderen dat u er minder last van hebt.
De problemen waarvoor mensen in psychotherapie gaan zijn heel verschillend. Voorbeelden van psychische problemen zijn: angsten, depressies, verslavingsproblemen, fobieën en dwanghandelingen. Vaak liggen negatieve ervaringen aan de problemen ten grondslag.
Vormen van psychotherapie
Er zijn verschillende vormen van psychotherapie. Veel vormen van psychotherapie bestaan uit gesprekken tussen een cliënt en een psychotherapeut. Bij andere vormen van therapie nemen lichaamsgerichte oefeningen en rollenspelen een belangrijke plaats in. In deze tekst hebben we het vooral over gesprekstherapie. Vaak onderscheidt men vier hoofdvormen van psychotherapie:
In gedragstherapie staat het gedrag van de cliënt centraal. Iedereen doet, denkt en handelt op een bepaalde manier. In de loop van ons leven hebben we veel gedrag aangeleerd. De gedragstherapie gaat ervan uit dat het ook mogelijk is om gedrag weer af te leren. In de therapie wordt gewerkt aan een concreet probleem of aan een bepaalde klacht. Stapsgewijs werkt de cliënt aan een van tevoren geformuleerd doel. In een gedragstherapie kan de cliënt leren om situaties anders aan te pakken, waardoor hij minder last heeft van het probleem dat in de therapie centraal staat. Een gedragstherapeut werkt vaak met oefeningen en opdrachten.
Psychoanalyse en psychoanalytische psychotherapie zijn twee vormen van psychotherapie die dezelfde uitgangspunten hanteren. Zij gaan ervan uit dat wij gevormd worden door belangrijke ervaringen met andere mensen, die diepe indruk op ons hebben gemaakt. We zijn boos, bang of onzeker zonder precies te weten waar dergelijke gevoelens vandaan komen. Het doel van de psychotherapie is het bewust maken van verborgen gevoelens en gedachten. Daardoor krijgen we inzicht in de oorsprong van problemen en kunnen we nare ervaringen gaan verwerken.
In cliëntgerichte psychotherapie staan de ervaring en de persoonlijke ontwikkeling van de cliënt centraal. Uitgangspunt van de therapie is dat de cliënt leert ervaren wat zijn eigen, unieke gedachten en gevoelens zijn, zodat hij of zij meer in contact komt met zichzelf. Als iemand zijn gevoelens kan ervaren en aanvaarden, is hij beter in staat om met moeilijke situaties in het leven om te gaan. Daardoor ontstaat ruimte voor persoonlijke ontwikkeling.